Ağız ve diş sağlığı hizmetinde birçok cihaz, el aleti ve sarf malzeme kullanılır. Bunlardan birkaçı ise şu şekildedir; Diş Üniti, Otoklav, Röntgen Cihazı, Muayene Takımı.
Ağız ve diş sağlığını korumak ve tedavi etmek için kullanılan bu ekipmanlar büyük önem taşır. Aynı zamanda doğru ekipman ve malzeme kullanımı ağız ve diş tedavi sürecini kolaylaşmasına yardımcı olur.
Diş ünitesi, hekimin hastasını tedavi etmek için kullandığı meslek aracıdır. Diş tedavi işlemleri bu koltukta yapılmaktadır. Diş hekiminin çalışmasına göre ünit aşağı yukarı hareket edebilir, dik ve yatar pozisyona geçebilir.
Diş üniti, farklı bileşenler sayesinde işlevsel olmasının yanında diş hekimine kolaylık sağlar. Tedavi sürecini ve hasta bakımını kolaylaştırmada büyük rol oynar. Diş hekimi aletleri arasında önemli bir yere sahip olan diş üniti; fotöy, reflektör, kreşuar, tedavi ünitesi, ünit pedalı, bağlantı kutusu ve hekim taburesi parçalarından oluşur.
Diş üniti; fotöy, reflektör, kreşuar, tedavi ünitesi, ünit pedalı, bağlantı kutusu ve hekim taburesi parçalarından oluşur.
- Fotöy: Hasta koltuğu. Tedavi sırasında hastayı rahat etmesinin yanında diş hekiminin işlem yapacağı bölgeyi kolayca görmesini sağlar ve çeşitli açılarda ayarlanabilir.
- Reflektör: Özel ve pozisyonu ayarlanabilir lamba. Diş hekiminin tedavi alanını net bir şekilde görmesinin yanında diş hekiminin çalışma sırasında ışık yoğunluğunu ve açısını kolayca ayarlamasına olanak tanır. Tedavide hassasiyet gerektiren yerler için çok önemlidir.
- Kreşuar: Hastanın tükürebileceği küçük lavabosu ve altında bardak konulabilen musluğu olan küçük lavabo.
- Tedavi Ünitesi: Tedavi sırasında kullanılacak olan malzemelerin konulacağı, özel yuvalarına çürük temizlemede ve diş kesiminde kullanılan başlıkların takıldığı ve komuta düğmelerini taşıyan tabla.
- Ünit Pedalı: Ünitin hareketini sağlayan parça. Pedal, diş hekimine, tedavi sırasında sandalyeyi yukarı/aşağıya hareket ettirme, su ve hava akışını kontrol etme gibi önemli işlemleri ayaklarıyla yapma imkânı sunar.
- Kompresör: Tüm sistem için gerekli basınçlı havayı üreten cihaz. Diş ünitesinin tüm fonksiyonları için gerekli olan basınçlı havayı üreten bir cihazdır.
- Sakşın: Tükürüğü ve aeratörden gelen suyu ağızdan uzaklaştıran parça. Aspiratör olarak da bilinen sakşın, tedavi sırasında hastanın ağzındaki fazla sıvıların emilmesini sağlar, böylece ağız temiz kalır ve diş hekimi tedaviye odaklanabilir.
Diş ünitesi, diş hekiminin işini kolaylaştıran tüm bu parçalarıyla birlikte diş aletleri isimleri arasında yer alan en önemli donanımlardan biridir.
- Otoklav: Tedavi esnasında kullanılan el aletlerinin steril hâle getirilmesini sağlar. Yüksek sıcaklıkta, kuru hava veya basınçlı buhar ile strelizasyonu sağlar.Diş hekimliği pratiğinde, kullanılan aletlerin güvenli ve hijyenik bir şekilde tekrar kullanılabilmesi için enfeksiyon riskini azaltmak amacıyla sterilizasyon işlemi uygular.
Otoklav, diş hekimleri için, el aletlerinin, başlıkların, sondaların, el motorlarının, matkap uçlarının ve diğer tek kullanımlık olmayan dental ekipmanların sterilizasyonunu sağlamak amacıyla kullanılır. Bu, çapraz enfeksiyon riskini ortadan kaldırmak ve hastaların sağlığını korumak için gereklidir
- Röntgen Cihazı: Tedavi öncesi, sırası veya sonrasında dişlerin filmini çekmek için kullanılır. Periapikal ve panoramik olmak üzere başlıca 2 tipi diş hekimliğinde kullanılır.
Periapikal Röntgen Cihazı, diş hekimliğinde kullanılan ve dişlerin kökleri ile çevresindeki kemik yapıların detaylı bir şekilde incelenmesini sağlayan önemli bir görüntüleme cihazıdır. Periapikal terimi, dişin kök uçlarına yakın olan bölgeyi ifade eder ve bu röntgen türü, özellikle diş köklerinin, diş etlerinin ve çene kemiğinin incelenmesi gereken durumlarda kullanılır.
Periapikal röntgen, dişin sadece bir kısmını değil, tüm dişin kök kısmı ile birlikte çevresindeki kemik yapısını görüntülemeye olanak tanır. Bu röntgen tipi, genellikle dişin kök ucunda meydana gelebilecek enfeksiyonlar, çürükler, kist veya tümörler gibi sorunları tespit etmek için kullanılır.
Panoramik Röntgen Cihazı, diş hekimliğinde ve ağız sağlığı alanında kullanılan, çene, dişler, çene eklemleri ve çevresindeki yapıları tek bir görüntüde detaylı bir şekilde incelemeyi sağlayan önemli bir görüntüleme aracıdır. Panoramik röntgen, tüm ağız bölgesinin geniş bir perspektiften görüntülenmesini sağladığı için, diş hekimlerine, ortodontistlere ve cerrahlara, hastanın genel ağız yapısını ve olası problemlere dair geniş bir bakış açısı sunar.
- Amalgamatör: Diş dolgusu yapımında 2 madde kullanılır. Bunlardan biri metalik gri renkte olan amalgamdır. Bu dolgu bir kapsül içerisindedir ve bu dolgunun karıştırılması için amalgamatör denilen bir cihaz kullanılır.Amalgamatör, bu iki bileşenin (cıva ve metal alaşımları) uygun oranda ve belirli bir hızda karıştırılmasını sağlayarak, yüksek dayanıklılıkla bir dolgu malzemesi elde edilmesini temin eder. Cihaz, diş hekimine karıştırma sürecinde zaman kazandırırken, aynı zamanda daha doğru ve güvenilir sonuçlar alınmasını sağlar. Karışımın doğru oranda olması, dolgunun dayanıklılığını artırır ve estetik açıdan daha başarılı sonuçlar elde edilmesine olanak tanır.
- Işık Tabancası: Diş dolgusu yapımında kullanılan beyaz renkli dolguya kompozit denir ve bu dolgu mavi ışık veren ışık tabancası ile sertleştirilir.Kompozit dolgular, estetik açıdan dişe en yakın renkleri sağlayabilen, plastik bazlı malzemelerdir ve dişin doğal yapısını taklit etmek için sıklıkla tercih edilir.
Işık tabancasının yaydığı mavi ışık, kompozit dolgu maddesinin içerdiği fotoinitiatör maddesini aktive eder ve dolgunun hızlı bir şekilde sertleşmesini sağlar. Bu sertleşme, dolguların dişe daha güçlü bir şekilde bağlanmasını ve uzun ömürlü olmasını sağlar. Işık tabancası kullanımı, dolgunun tam kıvama gelmesini sağlarken, aynı zamanda hızlı ve verimli bir tedavi süreci sunar.
Muayene Takımı: Diş hekimi, tedavi sırasında birçok el aleti kullanır. Muayene başında ihtiyaç duyulan ve tüm hastalarda kullanılan ayna, sond, presel üçlüsüne muayene takımı denir. Dişçi malzemeleri arasında önemli bir yere sahip olan bu takım, her diş hekiminin temel ihtiyaçları arasındadır.
- Ayna: Diş hekiminin ağız yapılarını ve dişleri görmesine yardımcı olan, iki parçadan oluşan alettir. Diş hekiminin görsel muayene yaparken, özellikle ağız içinde derin bölgeleri, arka dişleri veya gizli alanları rahatça gözlemlemesine olanak tanır. Aynı zamanda, ışık yansıtarak aydınlatma işlevi de görür, bu sayede diş hekiminin çalışma alanı daha net bir şekilde görünür.
- Sond: Sivri, düz ve orak uçlu olabilen, diş hekimlerii tarafından genellikle teşhis amaçlı kullanılan bir alettir. Hassas uç yapısı, hekimin daha detaylı bir inceleme yapmasına olanak sağlar. Aynı zamanda sterilizasyonu kolay ve uzun süre dayanıklı bir alettir, çünkü genellikle paslanmaz çelikten üretilir.
- Presel: Ağza pamuk rulo gibi malzemelerin taşınmasını sağlayan alettir.
- Siman Spatülü: Siman karıştırmaya yarayan alettir. Siman spatülü, simanın karıştırılması sırasında eşit bir kıvamın elde edilmesine yardımcı olur. Aynı zamanda, malzemenin düzgün bir şekilde karıştırılması ve homojen bir kıvama getirilmesi, dolgu materyalinin doğru şekilde uygulanabilmesi için çok önemlidir. Genellikle çoklu kullanım için uygun, dayanıklı ve sterilize edilebilir özelliklere sahiptir.
- Ağız Spatülü: Simanları veya dolgu maddelerini ağız içine götürmeye yarayan alettir. Ağız Spatülü, dişe veya tedavi bölgesine siman veya dolgu malzemelerinin kolayca yerleştirilmesini sağlar. Ayrıca diş hekimlerinin ince ve hassas işlemler yaparken daha kontrollü bir şekilde malzemeyi uygulamalarına olanak tanımasının yanında hijyenik ve uzun ömürlüdür.
- Siman Fulvarı: Simanı dişe yerleştirmeye yarayan alettir. Dişin iç yapısına zarar vermemek için ince uçlu ve yuvarlak başlı bir tasarıma sahip olan bu alet, kaba malzeme yerleştirme işlemlerinde büyük kolaylık sağlar. Siman fulvarı, özellikle kanal tedavisi veya dişin restorasyonu sırasında, dişin anatomisine uygun bir şekilde materyalin düzgün bir şekilde yerleştirilmesini temin eder.
- Amalgam Fulvarı: Amalgamı dişe tepmeye yarayan alettir. Yuvarlak uçlu ve sağlam yapısı sayesinde, amalgamın dişin içine homojen bir şekilde yerleşmesini sağlar. Ayrıca dolgunun tam yerleştiğinden ve düzgün şekillendiğinden emin olabilmek için kullanılır. Amalgam fulvarı, dolgunun dayanıklılığını artırır ve uzun ömürlü sonuçlar elde edilmesini sağlar.
- Kretuar: Diş eti üzerinde bulunan diş taşlarını kaldırmaya yarayan iki yüzeyi de keskin el aletidir. Keskin uçları, sert diş taşı birikintilerini diş etine zarar vermeden kaldırmaya yardımcı olur. Diş hekimi için elverişli bir tutuş sunar, böylece daha kontrollü ve hassas bir temizlik işlemi yapılabilir.
- Küret: Apse drenajı veya ölü dokuyu kazıyarak uzaklaştırmak amacıyla kullanılan kaşık biçiminde cerrahi aygıt. Kaşık biçimindeki ucu, dokuya zarar vermeden kazıma işlemi yapmaya olanak tanır. Ayrıca ağız içindeki hassas bölgelerde kullanılırken, rahatça sterilize edilebilmesi için ergonomik ve dayanıklı tasarımlar tercih edilir.
- Davye: Diş çekiminde kullanılan, çekilecek dişe göre farklı şekil ve özelliklerde yapılandırılmış çelikten üretilen aletlerdir. Davye, dişi çevreleyen kemik ve diş etinden ayırarak, dişin kolayca çıkarılmasını sağlar. Ayrıca, dişin çekilme sırasında düşme riski veya kırılma riski olmadan, dikkatli bir şekilde çıkarılmasını sağlamak amacıyla diş hekiminin el becerisine göre uyarlanabilir. Bu aletin doğru kullanımı oldukça önemlidir.
- Elevatör: Diş hekimliğinde çekilecek dişin yerinden oynatılması ve dişe yapışık olan, diş etinin sıyrılması ve diş köklerinin alveol içinde yükseltilerek çıkartılmasına yardımcı aletlerdir. Elevatörler, dişin çekilmesi sırasında daha az doku hasarı ile hızlı ve etkili bir işlem yapılmasını sağlar. Çeşitli uç ve boyutlarda bulunur, her biri farklı diş tiplerine ve çekim koşullarına göre kullanılır.
- Döner başlıklar: Diş kesimi, dolgu yapımı ve dişten aşındırma yapmak için aeratör, anguldurva ve mikromotora ihtiyaç duyulur. Bu aletler basınçlı hava ile çalışır ve uçlarına frez denilen aşındırıcı uçlar takılır. Anguldurva ve mikromotor birbirine takılarak aeratör ise tek başına kullanır.
Ağız ve diş sağlığında kullanılan ekipman ve malzemeler hakkında daha fazla bilgi almak için 'Diş Kliniğiniz İçin Gerekli Ekipmanlar Nelerdir?' başlıklı blog yazımızı okuyabilir veya Metco Dental Blog sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Unutmayın, 1991 yılından beri tüm Türkiye’ye diş sağlığı ile ilgili cihaz ve sarf malzemeleri temin edip, satış öncesi ve sonrası her süreçte destek veren Metco Dental, Dünya’nın Bir Numaralı markalarıyla diş hekiminizin en büyük destekçisidir.
Danışmak istediğiniz tüm konularda; metco@metcodental.com adresine mail atabilir veya 0216 345 7424 numaralı telefonu arayarak bilgi alabilirsiniz.