Genel Ağız ve Diş Sağlığı Terimleri
Aft: Ağız içi, sıklıkla yanak ve dudak mukozası, dil üstü, yumuşak damak, farinks, diş etinin üzerinde görülen solgun sarı-kırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır.
Analjezik: Ağrı kesici.
Anestezi: Hissi ortadan kaldırmak. Cerrahi mücadele için ilaç veya gaz anestetik vererek kişide ağrı ve acı hissini ortadan kaldırmak.
Atrisyon: Çiğneme nedeniyle dişlerin oklüzal ve kesici yüzeylerinde olan alt değişikliklerdir. Dişlerin sürtünmeye bağlı olarak aşınması olup dişlerin temas yüzeyleriyle sınırlı, aşınmadır.
Bakteri plağı: Diş üzeri ve dişeti sınırlarında toplanan şekilsiz, yapışkan, jelatinöz bakteri tabakasıdır. Bu plaktan beslenerek yaşamını sürdüren bakteriler, oluşturdukları asit sebebiyle dişleri aşındırarak diş çürüğüne sebep olmaktadır.
Dezenfeksiyon: Patojen mikro organizmaların yok edilmesidir. Dezenfeksiyon işlemi gereçleri dezenfeksiyon sıvılarında bekleterek manuel olarak yapılabileceği gibi gelişmiş termal dezenfeksiyon cihazları ile de gerçekleştirilebilir.
Diş aşınması: Dişler arasındaki sürtünmenin doğal bir sonucu olarak görülen diş aşınması, besinlerin çiğnenmesi sırasında kendini gösteren fiziksel ve fizyolojik unsurların mine tabakasında oluşturduğu tahribattır.
Diş çürüğü: Oluşan bakteri plağı diş yüzeyinden uzaklaştırılmadığında bakteriler plaktaki gıda artıklarını kullanarak asit açığa çıkarır. Bu asit zamanla diş minesine zarar verir ve zayıflatır. Zayıflayan diş minesi çiğneme basınçları sebebiyle kırılarak kavite diye adlandırılan çürük boşluğunu oluşturur.
Diş eti çizgisi: Diş (diş kökü dahil) ve diş eti dokusu arasındaki boşluk.
Diş eti iltihabı (Gingivitis): Gingiva denilen diş eti iltihabıdır. Diş etleri temizlenmeyen bakteri plağı nedeniyle iltihaplanır.
Dişlerde hassasiyet: Sıcak, soğuk, tatlı, ekşi maddelerle temas ettiğinde dişlerinizin verdiği ani, keskin ağrı.
Dil iltihabı (Glossitis): Travmalarda ve enfeksiyon hastalıklarında görülen dilin iltihaplanmasıdır.
Diş implantı: Eksik olan dişlerin yerine çene kemiğine yerleştirilen ve uygun malzemeden yapılan yapay diş kökü.
Diş kırığı: Diş ve dokularda kırık şeklinde oluşan deformasyon.
Diş taşı (tartar): Bakteri plağının dişler üzerinde sertleşmesi ile oluşan birikintiye diş taşı denir. Herkesin diş taşı oluşumuna yatkınlığı birbirinden çok farklıdır. Çoğu kişide, bu birikintilerin oluşumu yaşlandıkça hızlanır. Diş taşı, diş üzerindeki sarı ya da kahverengi görüntüsüyle kolayca fark edilir.
Fissür: Azı dişinin yüzeyinde bulunan girinti ve çıkıntı.
Gingivitis: Diş eti iltihabı.
Hijyen: Genel olarak sağlığı korumak ve sağlıklı yaşamak ile ilgili bir kavramdır. Tıpta ise mikroplardan arınmak ve ortamı/araç gereci sağlığa zarar vermeyecek durumda tutmayı sağlayan tüm süreç ve yöntemlerin genel adıdır.
Kanal tedavisi: Ölü, ölmekte olan ya da iltihaplı bir diş pulpasını (halk arasında yaygın olarak ‘sinir’ olarak bilinir) tedavi etmek için kullanılan yöntemlerin genel adıdır.
Kavite: Çürük temizlendikten sonra dişin içinde kalan oyuk.
Kompozit: Oyukları tamir etmek için kullanılan beyaz dolgu malzemesi.
Köprü: Kaybedilen dişlerin yerine uygulanan sabitlenmiş takma diş.
Kron: Dişlerin diş minesi ile kaplı olan bölümü.
Okluzal travma: Dişlere çok fazla baskı uygulandığı zamanlarda ortaya çıkan travma.
Ortodonti: Diş, çene ve yüz ile ilgili deformasyonların tedavisi ile ilgilenen diş hekimliği dalı.
Pamukçuk (moniliazis): Sıklıkla çocuk ve yaşlılarda gözlenen beyazımsı, yerinden kaldırılabilen lezyonlarla karakterize mantar hastalığıdır.
Patojen: İçinde barındığı hayvan, insan ya da bitkide hastalığa yol açan herhangi bir mikro organizmadır. (virüs, bakteri, prion, spor, mantar gibi)
Periapikal apse: Dişin kök ucunda meydana gelen apsedir.
Periodontal apse: Dişin kök ucunda meydana gelen apsenin dişi tutan ligamentlere ve çene kemiğine yayılmasıyla veya derin diş eti cebinde gıda artıklarının birikimine bağlı olarak diş ve diş eti arasında oluşan apsedir.
Perikoronal apse: Yarı sürmüş dişlerin üzerini kaplayan diş etinin enfeksiyonu sonucu görülür. Genellikle 20 yaş dişlerinde karşılaşılır.
Periodontitis: Gingivitis tedavi edilmediğinde ilerleyerek dişi yerinde tutan periodontal liflerin itihaplanmasına ve alveol adı verilen çene kemiğinde erimeye neden olur. Bu duruma periodontitis adı verilir ve önlemi alınmadığında diş kayıplarıyla sonuçlanabilir.
Periodontoloji: Dişeti hastalıkları ile ilgilenen dişhekimliği dalı.
Restorasyon: Kaybedilmiş diş ve ilintili yapıların yenilenmesi.
Sement: Diş kökünde, dişin çene kemiğine tutunmasını görevi gören yumuşak yapı.
Sterilizasyon: Patojen olan veya olmayan bütün mikroorganizmaların spor formlarıyla birlikte yok edilmesidir.
Stomatitisler: Ağız mukozasında meydana gelen iltihaplanmalara genel olarak stomatitis adı verilir.
Uçuk (herpetik stomatitis): Herpessimplex virüsünün sebep olduğu vesiküloz hastalıktır. Halk arasında “uçuk” olarak bilinmektedir. Hastada ağrı, kaşıntı ve yanma şikâyetleri vardır.
Unutmayın, 1991 yılından beri tüm Türkiye’ye diş sağlığı ile ilgili cihaz ve sarf malzemeleri temin edip, satış öncesi ve sonrası her süreçte destek veren Metco Dental, Dünya’nın Bir Numaralı markalarıyla diş hekiminizin en büyük destekçisidir.
Danışmak istediğiniz tüm konularda; metco@metcodental.com adresine mail atabilir veya 0216 345 7424 numaralı telefonu arayarak bilgi alabilirsiniz.
