Koni Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (CBCT)

Klinisyenlerin en doğru anatomik bilgilere sahip olmalarını sağlayan görüntüleme metodu konik ışınlı bilgisayarlı tomografi yani İngilizce kısaltması ile CBCT‘dir. Son zamanlarda kısaltmada Türkçe karşılığı olan KIBT (Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi) terimi de sıkça kullanılmaktadır. Bu tür bir görüntüleme için teknolojik olarak gelişmiş dijital x-ray görüntüleme cihazlarının kullanılması gerekmektedir.

Sadece bu sayede çene ve diş içindeki lezyonlar tespit edilebilir, dental implantların optimal bölgelere yerleştirilmesini planlanabilir ve daha pek çok teşhis ve planlama doğru şekilde yapılabilir. İşte bu tür konik ışınlı görüntüleme yapan cihazlar da aynı terimle adlandırılarak CBCT cihazları olarak anılmaktadır.

Bilgisayarlı tomografi hızla ilerliyor. Görüntüleme kaynağı detektörü ve veri toplama yöntemi konik ışın tomografisini geleneksel BT görüntülemeden ayırır. Geleneksel BT, yüksek çıkışlı dönen bir anot X-ışını tüpü kullanırken, koni ışını tomografisi tarama boyunca sürekli görüntüleme sağlayan düşük güçlü bir tıbbi floroskopi tüpü kullanır.

Geleneksel BT, verileri yelpaze şeklinde, sarmal bir X-ışını ışınıyla hastanın etrafındaki yayda düzenlenmiş görüntü detektörlerine kaydeder ve tarama başına tek bir dilim görüntü üretir. Her dilim, görüntüleri düzgün şekilde yeniden oluşturmak için hafifçe üst üste gelmelidir. Oysa ki gelişmiş Cone Beam teknolojisi, görüntü yakalama için tam hacimli görüntüyü tek bir dönüşte üreten, katı hal alan sensörüne ileten bir X-ışını ışını kullanır.

Konik ışınlı tomografide kullanılan tek turlu hareketli görüntü yakalama, geleneksel sarmal hareketinden daha hızlıdır ve dilimlerin örtüşmemesi sonucu düşük radyasyon dozunda gerçekleştirilebilir.

Bu tip görüntüleme, hastayı geleneksel BT tarayıcılardan daha az radyasyona maruz bırakır. Üreticiler, kliniklerde mevcut fiziksel alanı ve hastanın rahatlığını göz önünde bulundurarak Konik Beam Tarayıcıları tasarlıyor.

Örneğin, CBCT tarayıcılarda, X-ışını tüpü ve panel detektörü hastanın başı çevresinde dönen dik bir konumlandırma kullanılır. Hastalar ayakta veya oturarak konumlandırılırlar. Gelelim, yeni nesil CBCT'lerin yazılım yeteneklerine.

Yeni Nesil CBCT'nin Yazılım Yetenekleri

CBCT görüntüleme, sinir yollarının 3 boyutlu yapısı, yumuşak doku ve kemik hakkında önemli bilgiler sağlar.

3 boyutlu yazılım, yüz yapılarının değişen yoğunluklarını ayırt etmek için görüntüleri gölgelendirebilir. Gri tonlamalı gölgeleme, ortak iç anatominin ilişkilerini görüntüleme yeteneği sağlar. Geleneksel BT görüntüleme, 8 bit gri tonlama (256 ton) veya 12 bit gri tonlama (4.096 ton) oluşturur.

Günümüzdeki gelişmiş konik ışınlı tarayıcılar, görüntüleri 14 bit gri tonlamalı olarak sunar ve 16,384 ton sağlar. Görüntünün yoğunluğa göre renk kodlaması, anatomik yapıları daha da ayırt eder; böylece klinisyenin sinirler ve burun boşlukları gibi implant vakalarını planlarken ilgili anatomiyi görmesine ve mandibular ve maksiller boyutlara ulaşmasına izin verir. Segmentasyon, cilt dokusu oluşturma, üstten görünüm, yandan görünüm ve sınırsız aksiyal, koronal ve sagital olarak kesilen BT dilimleri üretmek mümkündür. CBCT dilimleri, geleneksel fan CT taraması için 1 mm'ye kıyasla 0,1 mm hatta 0,080 mm kadar incedir.

Tam bir dental / maksillofasiyal hacim veya sınırlı bir ilgi alanı için görüntü verileri elde edilebilir. Mevcut nesil Cone Beam tarayıcılarla, bu tür görüntüler için tarama süreleri tüm hacim için yaklaşık 20 ila 40 saniyedir ve bölgesel taramalarda bu süreler daha kısadır. Eğer kullanılan cihaz Morita’da olduğu gibi gelişmiş hızlı ve hassas bir tarayıcıya sahipse tarama süresi tam çenede 9 saniyelere kadar düşmektedir.

Piyasadaki çeşitli yazılım programları, diş hekimlerinin dijital görüntüleri cerrahi kılavuzların oluşturulmasında kullanılan STL gibi mozaikleşmiş çokgen modellere ayırmalarını ve dönüştürmelerini sağlar.

Yazımızın devamında CBCT kullanmanın avantajları ve Diş Hekimliğine katkılarına değinilecektir.

Unutmayın, 1991 yılından beri tüm Türkiye’ye diş sağlığı ile ilgili cihaz ve sarf malzemeleri temin edip, satış öncesi ve sonrası her süreçte destek veren Metco Dental, röntgen cihazları için de Dünya’nın Bir Numaralı markalarını beğeninize sunar. Özellikle Morita markalı ürünlerimiz her türlü endodonti ihtiyacınızı garantili ve uygun bir şekilde çözer.